Γράφει ο Νικόλαος Παραράς , MD, PhD – Γενικός Χειρουργός
Τι είναι η σκωληκοειδής απόφυση;
Η σκωληκοειδής απόφυση, είναι ένα μικρό τμήμα του παχέος εντέρου, με μορφή μικρού κινητού σωληνίσκου (μήκους 8–12 cm), ο οποίος κρέμεται από το αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου (κοντά στο σημείο συνδέσεως λεπτού και παχέος εντέρου). Ο σωληνίσκος αυτός, η εντερική αυτή απόφυση, θα μπορούσε να δίνει την εικόνα ενός σκώληκα, γι΄ αυτό άλλωστε οι πρώτοι ανατόμοι χρησιμοποίησαν αυτόν ακριβώς τον όρο για την περιγραφή του και έχει πλέον καταγραφεί ως σκωληκοειδής (εν είδει σκώληκος) απόφυση. Θεωρείται υπολειμματικό όργανο και η τυχόν αφαίρεση της δεν έχει καμία επίπτωση στην περαιτέρω ζωή του ασθενούς.
Τι είναι οξεία σκωληκοειδίτιδα
Από το σύνολο των παθήσεων της σκωληκοειδούς απόφυσης, η οξεία φλεγμονή της αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες οξείας κοιλίας. Η συχνότερη αιτία οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι η απόφραξη του αυλού της είτε από εξωτερικά αίτια (υπερπλασία του λεμφικού ιστού), είτε από εσωτερικούς παράγοντες (κοπρόλιθοι, σκληρό-συμπυκνωμένο εντερικό περιεχόμενο). Άλλα λιγότερα συχνά αίτια απόφραξης είναι νεοπλάσματα, συμφύσεις, παράσιτα του εντέρου, ξένα σώματα (υπολείμματα φρούτων, λαχανικών) και το βάριο ως ιατρογενής παράγοντας.
Τι συμπτώματα έχει;
Η οξεία σκωληκοειδίτιδα εκδηλώνεται αρχικά με ήπιο πόνο στην περιοχή γύρω από τον ομφαλό. Στην συνέχεια ο πόνος μετατοπίζεται και εντοπίζεται χαμηλότερα δεξιά, ενώ γίνεται επίμονος και βασανιστικός και πολλές φορές επιδεινώνεται με τις κινήσεις, το βήχα κ.λπ. Επιπρόσθετα μπορεί να εκδηλωθούν γαστρεντερικές διαταραχές (έμετος, ναυτία, διάρροια), γενικά δυσφορία , ανορεξία και πυρετός.
Η οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι μια επείγουσα χειρουργική κατάσταση και χρίζει άμεσης εισαγωγή σε χειρουργική κλινική για χειρουργική αντιμετώπιση, δηλαδή την εκτομή της σκωληκοειδούς απόφυσης.
Αν δεν πραγματοποιηθεί έγκαιρα μπορεί να εξελιχθεί σε περιτονίτιδα ( φλεγμονή του περιτόναιου ) που είναι δυνητικά μια θανατηφόρος κατάσταση.
Διάγνωση σκωληκοειδίτιδας
Η διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας δεν είναι πάντα 
εύκολη. Συχνά τα συμπτώματα μπορεί να παραπέμπουν σε πνευμονία, γαστρεντερίτιδα, ουρολοίμωξη γι’αυτό και ουσιαστικά η απόφαση για το αν θα οδηγηθεί ο ασθενής στο χειρουργείο λαμβάνεται με βάση το ιστορικό του ασθενούς και την κλινική εικόνα του ασθενούς. Η εργαστηριακή (γενική εξέταση αίματος, γενική εξέταση ούρων) και απεικονιστική συνεκτίμηση (CT ή/και υπέρηχος κοιλίας) αποτελούν σημαντικά βοηθήματα, στα χέρια του γενικού χειρουργού.
Αντιμετώπιση της οξείας σκωληκοειδιτιδος
H εγχείρηση και μάλιστα αμεσα (εφόσον είναι αυτό εφικτό) είναι ο μονος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την οξεία σκωληκοειδίτιδα και τις επιπλοκές της.
Η χειρουργική επέμβαση πραγματοποιείται είτε με την κλασσική “ανοικτή” τομή ( η εκτομή γίνεται στο δεξιό κάτω μέρος της κοιλίας (+- 10 εκατοστών) ή με την λαπαροσκοπική τεχνική.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής τεχνικής είναι :
1. Το οπτικό πεδίο που παρέχει το λαπαροσκόπιο (κάμερα) και ιδιαίτερα με την μεγέθυση της εικόνας μέχρι και 16 φορές δίνει στο χειρουργό την ακρίβεια που απαιτεί μία χειρουργική επέμβαση.
2. Δυνατότητα πλήρους ελέγχου των ενδοκοιλιακών οργάνων χωρίς επέκταση της εγχειρητικής τομής.
3. Το εγχειρητικό τραύμα αποτελείται από δύο τομές του ενός εκατοστού και μία των.5 χιλιοστών, με αποτέλεσμα ο μετεγχειρητικός πόνος σχεδόν να εκμηδενίζεται και το αισθητικό αποτέλεσμα να είναι άριστο.
4. Γρηγορότερη ανάρρωση
5. Μικρότερος χρόνος νοσηλείας
6. Λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές
Ποια είναι η περίοδος ανάρρωσης;
Η νοσηλεία περιορίζεται σε ένα ή δύο εικοσιτετράωρα και ο ασθενής επανέρχεται στην πλήρη δραστηριότητα του σε 5-6 ημέρες.
Συνοψίζοντας ..
Η πρόγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες : την σωστή διάγνωση, το στάδιο της φλεγμονής κατά την εγχείρηση, την ηλικία και την γενική κατάσταση του ασθενή και την εγχειρητική τεχνική.
Αυτό που έχει σημασία είναι η ορθή διάγνωση της πάθησης και η διαφοροδιάγνωση από άλλες παθήσεις της περιοχής αυτής της κοιλιάς, διότι πολλές φορές καταλήγει κάποιος στο χειρουργείο, υφίσταται μία τομή χωρίς να είναι όντως απαραίτητο.
