← Πίσω στο blog

Η πολύ επικίνδυνη σχέση παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2

Δείτε όλα τα άρθρα του NowDoctor.gr

Γράφει ο  Περικλής Δασκαλάκης – Παθολόγος

Η μακρά εμπειρία μου με οδήγησε στο συμπέρασμα, ότι ο ασθενής πρέπει να μαθαίνει με πολύ απλά λόγια το πώς μια νοσηρή κατάσταση προκαλεί μιαν άλλη και με ποιο τρόπο και γιατί, κάποια απλά βήματα σώζουν ζωές. Έτσι, πειθαρχεί στις ιατρικές συμβουλές ευκολότερα.

Θα απαντήσω σε ερωτήματα, τα οποία θεωρώ ύψιστης σημασίας λόγω της μεγάλης συχνότητας της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2, του διαβήτη δηλαδή που προσβάλει κυρίως τους ενήλικες.

• Γιατί η παχυσαρκία οδηγεί στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ;

• Με ποιά απλά μη φαρμακευτικά βήματα μπορώ να τον προλάβω ;

• Τί σημαίνει αντίσταση στην ινσουλίνη ;

Θα πρέπει να πούμε ότι, για να γίνει διαβητικός κάποιος ενήλικας, απαιτούνται 2 βασικές προϋποθέσεις: Πρώτον, θα πρέπει να υπάρχει γονιδιακή (κληρονομική) επιβάρυνση του β-παγκρεατικού κυττάρου ώστε να υπολείπεται σε ικανότητα έκκρισης ινσουλίνης.

Χωρίς αυτή την προϋπόθεση μπορούμε να πούμε ότι δεν μπορεί κάποιος να γίνει διαβητικός όσο κι αν συντρέχει γι’ αυτό η δεύτερη προϋπόθεση που είναι η αύξηση σωματικού βάρους και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Ας εξηγήσουμε τώρα τι ακριβώς είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, η οποία συναντάται πολύ συχνά στα άτομα με διαβήτη τύπου 2 αλλά και στα παχύσαρκα άτομα, ιδιαίτερα όταν είναι σωματικά μη δραστήρια, έστω κι αν δεν έχουν γίνει επί του παρόντος διαβητικά.

Και λέγω επί του παρόντος διότι, ο ρόλος της αντίστασης στην ινσουλίνη είναι και ως προς τούτο καταστροφικός:

Όταν δηλαδή, υπάρχει αυτή η αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης, τότε το β-παγκρεατικό κύτταρο «βλέποντας» ότι η ινσουλίνη που εκκρίνει, δυσκολεύεται να κάνει σωστά τη δουλειά της, προσπαθεί να εκκρίνει όλο και περισσότερη ινσουλίνη για «αποκατάσταση της ζημιάς». Αυτό και με την προϋπόθεση βέβαια, της γονιδιακής επιβάρυνσης του β-παγκρεατικού κυττάρου, οδηγεί στην γρήγορη εξάντληση των αποθεμάτων ινσουλίνης του παγκρέατος, με αποτέλεσμα την ταχύτερη εκδήλωση του διαβήτη τύπου 2.

Όπως λοιπόν λέει και η ίδια η λέξη, αντίσταση είναι η δυσκολία την οποία συναντά η ινσουλίνη στο να μπορεί να επιτελέσει ανεμπόδιστα το έργο της που κυρίως συνίσταται στο να τρέξει με μεγάλη ταχύτητα και να «ανοίξει με ένα κλειδί την πόρτα» των μυϊκών κυττάρων, ώστε να περάσει μέσα η γλυκόζη.

Και λέγοντας γλυκόζη, δεν εννοούμε μόνο την ίδια την απλή ζάχαρη που τρώμε, αλλά και εκείνη που προέρχεται από άλλες πιο σύνθετες πηγές.

Βάζοντας λοιπόν η ινσουλίνη τη γλυκόζη μέσα στα μυϊκά κύτταρα, πρώτον, τα κύτταρα αποκτούν ενέργεια, αφού η γλυκόζη είναι το καύσιμο πρώτης ανάγκης και δεύτερον, μειώνονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, κάτι που όπως αντιλαμβάνεστε το επιζητούμε.

Επίσης, κατά τη νυχτερινή περίοδο νηστείας, το ήπαρ μετατρέπει τα αμινοξέα των πρωτεϊνών σε γλυκόζη, που είναι απαραίτητη για τον εγκέφαλο.

Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται ανεξέλεγκτα.

Αυτή που «φρενάρει» τη νυχτερινή παραγωγή γλυκόζης, είναι και πάλι η σοφή ορμόνη της ζωής, η ινσουλίνη, έτσι ώστε το πρωί να έχουμε φυσιολογικό ζάχαρο.

Δυστυχώς όμως στους διαβητικούς με διαβήτη τύπου 2 και κυρίως στους παχύσαρκους και σωματικά αδρανείς, λόγω αντίστασης, δεν λειτουργεί αυτό το φρένο, με αποτέλεσμα την αύξηση του πρωινού ζαχάρου, προς μεγάλη απορία των διαβητικών, που ρωτούν:

Γιατί γιατρέ μου πρωί – πρωί νηστικός έχω ανεβασμένο ζάχαρο ;

Η απάντηση λοιπόν μετά τα προαναφερθέντα, προκύπτει εύκολα.

Για να μειώσετε το ζάχαρό σας, μειώστε την αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης σας, είτε αυτή είναι η δική σας ινσουλίνη, είτε είναι η ινσουλίνη που παίρνετε με ενέσεις.

Κάνετε δύο απλά πράγματα:

Ασκηθείτε λίγο, δηλαδή βαδίζετε καθημερινά μισή ώρα, σε ρυθμό στρατιωτικής παρέλασης, τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα.

Μην εγκαταλείπετε αυτή την τακτική.

Ακολουθείτε την μετά μανίας τολμώ να πω.

Αυτό, θα σας γίνει σιγά σιγά μια ευχάριστη συνήθεια.

Μειώνετε έτσι σημαντικά την αντίσταση στην ινσουλίνη και δύσκολα ξαναπαίρνετε τα κιλά βάρους που χάσατε.

Ακολουθήσετε τις διατροφικές οδηγίες του γιατρού σας για απώλεια βάρους.

Να θυμάστε μάλιστα ότι απώλεια μόνο του 5-10% του αρχικού βάρους, μαζί με σωματική άσκηση, μπορούν να αποτρέψουν για αρκετά χρόνια, ίσως και για πάντα τον κίνδυνο να γίνει διαβητικός κάποιος υπέρβαρος, ή να ρυθμισθεί πολύ καλύτερα το ζάχαρο ενός ήδη διαβητικού.

Αυτό μάλιστα μπορεί κάποιες φορές, με την έγκριση του ιατρού σας, να αρκεί μόνο του για τη ρύθμιση του διαβήτη.

Δεν νομίζετε μετά από όλα αυτά, ότι αξίζει να κάνετε πρώτοι εσείς κάτι για τον εαυτό σας πριν τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο η υγεία σας και ίσως η ζωή σας;

Καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας !!