Γράφει ο Γιώργος Λούρμπας – Αλλεργιολόγος
Το Καλοκαίρι είναι μια εποχή που οι περισσότεροι αναζητούμε την ξεκούραση και την διασκέδαση. Οι αλλεργίες όμως αρκετές φορές μπορεί να είναι ο απρόσκλητος επισκέπτης στις διακοπές μας και γι’ αυτό, καλό είναι, να είμαστε ενήμεροι και προετοιμασμένοι, για να τις περάσουμε όσο πιο ανώδυνα και ευχάριστα γίνεται.
Υπάρχουν αρκετά είδη αλλεργιών που αφορούν όλες τις εποχές του χρόνου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον την περίοδο του καλοκαιριού, παρουσιάζει η Κνίδωση και κυρίως η “Κνίδωση εκ ψύχους” στην οποία η ονομασία αφού αφορά το ψύχος η πρώτη μας σκέψη, μας παραπέμπει αυτόματα στο Χειμώνα αλλά την αντιμετωπίζουμε πολύ συχνά το Καλοκαίρι…
Καταρχάς με τον όρο κνίδωση εννοούμε την εμφάνιση δερματικών βλαβών που ονομάζονται πομφοί ή όπως τις ξέρει ο λαός “πετάλες”. Το 15% με 25% του πληθυσμού θα εμφανίσει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του κνίδωση. Πρόκειται για μικρά φουσκώματα του δέρματος μεγέθους λίγων εκατοστών αλλά μπορεί να ενώνονται και μεταξύ τους δημιουργώντας μεγάλες πλάκες. Οι πομφοί μπορεί να συνοδεύονται από κνησμό δηλαδή φαγούρα και έχουν προσωρινή διάρκεια, συνήθως λιγότερο από 24 ώρες. Υπάρχει όμως η πιθανότητα, κάποιες από τις βλάβες να “σβήνουν “ αλλά να εμφανίζονται καινούριες σε διαφορετικά σημεία του δέρματος εντός του 24ώρου.
Στην κνίδωση εκ ψύχους οι πομφοί εμφανίζονται όταν μπούμε στην θάλασσα ή όταν θα βγούμε από αυτή. Ο περισσότερος κόσμος πιστεύει πως πρόκειται για αλλεργία μετά από τσίμπημα από τσούχτρα ή αλλεργία στα φύκια. Η πραγματικότητα όμως είναι πως το αίτιο είναι η μεταβολή της θερμοκρασίας του σώματος. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα μας, που έχει θερμοκρασία 37 C, όταν εισέρχεται στη θάλασσα όπου η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη, χάνει θερμότητα και μειώνεται η θερμοκρασία του. Όταν βγαίνουμε από τη θάλασσα το σώμα επαναθερμαίνεται και τότε γίνεται η αποκοκκίωση των μαστοκυττάρων. Πρόκειται για την ενεργοποίηση ειδικών κυττάρων του δέρματος που περιέχουν ουσίες όπως η ισταμίνη και που είναι ικανές να προκαλέσουν διάφορα αλλεργικά συμπτώματα όπως κνίδωση. Αυτή η μεταβολή της θερμοκρασίας του σώματος από “ζεστό” σε “ψυχρό” και το αντίστροφο είναι ο εκλυτικός παράγοντας της κνίδωσης εκ ψύχους. Αντιλαμβανόμαστε πως όσο πιο κρύα είναι η θάλασσα τόσο πιο πιθανή είναι η εμφάνιση της κνίδωσης εκ ψύχους οπότε στις ανοικτές θάλασσες και στα πρώτα μπάνια πριν μπει για τα καλά το Καλοκαίρι είναι πιο πιθανό να έχουμε τέτοια περιστατικά.
Οι λόγοι που μπορεί να αποκτήσει κάποιο άτομο αυτό τον ανεπιθύμητο “σύντροφο” στις διακοπές περικλείει κληρονομικούς παράγοντες, λοιμώξεις μέχρι και κάποια φάρμακα που μπορεί να λαμβάνει ένα άτομο εκείνη την περίοδο. Ο ειδικός Αλλεργιολόγος με τη λήψη ενός καλού ιστορικού και με τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις θα πρέπει να βρει το αίτιο που το προκάλεσε. Μεγάλη διαγνωστική αξία έχει το Τεστ Πάγου. Πρόκειται ουσιαστικά για την τοποθέτηση παγωμένων μικρών κυλίνδρων (σαν παγάκια) στο αντιβράχιο για λίγα λεπτά προκειμένου να γίνει προσομοίωση της μεταβολής της θερμοκρασίας στα συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Η εμφάνιση πομφού στα σημεία αυτά, είναι παθογνωμονική και ανάλογη του χρόνου που έμεινε τοποθετημένο το παγάκι στο χέρι του ασθενούς.
Σε πολύ ευαίσθητα άτομα, παρόμοια κατάσταση μπορεί να δημιουργηθεί, κρατώντας ακόμη και ένα παγωμένο αναψυκτικό και φυσικά την περίοδο του Χειμώνα με το κρύο. Σε πολύ ευαίσθητους ασθενείς έχει παρατηρηθεί έως και αναφυλακτική αντίδραση και γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Στις περισσότερες περιπτώσεις η προθεραπεία με αντιισταμινικά και η βαθμιαία είσοδος στο νερό (όχι βουτιές) είναι λύσεις που επιτρέπουν με ασφάλεια το θαλάσσιο μπάνιο.
