© Shutterstock
Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας ή ΔΕΠΥ είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή με βασικά γνωρίσματα τη διάσπαση προσοχής, την υπερκινητικότητα και την παρορμητικότητα. Εντοπίζεται σε παιδιά και σε ενήλικες, αφού ξεκινάει οπωσδήποτε στην παιδική ηλικία και συνεχίζεται σε πάνω από τα 2/3 των περιπτώσεων στους ενήλικες (ΔΕΠΥ ενηλίκων).
Στα παιδιά, υπάρχει ο «αφηρημένος» και ο τύπος του νευρικού, υπερδραστήριου παιδιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνυπάρχουν και τα δύο. Τα παιδιά αυτά βρίσκονται διαρκώς σε υπερδιέγερση και κίνηση, προκαλούν μονίμως φασαρία και συνήθως παρουσιάζουν επιπλέον εξελικτικές ανωμαλίες. Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ των ενηλίκων μπορεί να μην είναι τόσο εμφανή όσο τα συμπτώματα ΔΕΠΥ στα παιδιά. Στους ενήλικες, η υπερκινητικότητα μπορεί να μειωθεί, αλλά οι μάχες με την παρορμητικότητα, την ανησυχία και την απόσπαση προσοχής μπορεί να συνεχιστούν.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε 2 τύπους προβλημάτων συμπεριφοράς:
- Απροσεξία (δυσκολία συγκέντρωσης και εστίασης)
- Υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα
Πολλά άτομα με ΔΕΠΥ έχουν προβλήματα που εμπίπτουν και στις δύο αυτές κατηγορίες, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Για παράδειγμα, περίπου 2 με 3 στα 10 άτομα με την πάθηση έχουν προβλήματα συγκέντρωσης και εστίασης, αλλά όχι υπερκινητικότητα ή παρορμητικότητα. Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ σε παιδιά και εφήβους είναι συνήθως αισθητά πριν από την ηλικία των 6 ετών. Τα παιδιά μπορεί να έχουν συμπτώματα τόσο απροσεξίας όσο και υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας ή μπορεί να έχουν συμπτώματα μόνο ενός από αυτούς τους τύπους συμπεριφοράς.
Αναλυτικότερα, τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ σε παιδιά περιλαμβάνουν:
Απροσεξία (δυσκολία συγκέντρωσης και εστίασης)
Τα κύρια σημάδια της απροσεξίας είναι:
- Εύκολη απόσπαση προσοχής
- Λάθη απροσεξίας στο σχολείο
- Να ξεχνάει τις υποχρεώσεις του ή να χάνει πράγματα
- Ελλειψη επιμονής σε εργασίες που είναι κουραστικές ή χρονοβόρες
- Αδυναμία να ακούσει ή να εκτελέσει οδηγίες
- Διαρκής μεταβολή δραστηριοτήτων
- Δυσκολία στην οργάνωση εργασιών
Υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα
Τα κύρια σημάδια της υπερκινητικότητας και της παρορμητικότητας είναι:
- Αδυναμία να καθίσει ακίνητος, ειδικά σε ήρεμο ή ήσυχο περιβάλλον
- Διαρκής ταραχή
- Ελειψη συγκέντρωσης σε υποχρεώσεις ή καθήκοντα
- Υπερβολική σωματική κίνηση
- Συνεχής ομιλία
- Ελειψη υπομονής
- Απερίσκεπτες ενέργειες
- Συνήθεια να διακόπτει την ομιλία του συνομιλητή του
- Ελάχιστη ή καθόλου αίσθηση κινδύνου
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα στη ζωή ενός παιδιού, όπως κακές επιδόσεις στο σχολείο, προβλήματα στην κοινωνική αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά και ενήλικες και έλλειψη πειθαρχίας.
Συμπτώματα σε ενήλικες
Στους ενήλικες, τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστούν. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη εμπεριστατωμένων ερευνών σε ενήλικες με ΔΕΠΥ. Ωστόσο, οι ειδικοί έχουν καταλήξει – σε γενικές γραμμές – στην παρακάτω λίστα συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη ΔΕΠΥ σε ενήλικες:
- Απροσεξία και έλλειψη προσοχής στη λεπτομέρεια
- Η ανάληψη συνεχώς νέων εργασιών πριν ολοκληρώσουν προηγούμενες
- Κακές οργανωτικές δεξιότητες
- Αδυναμία εστίασης και ιεράρχησης προτεραιοτήτων
- Απώλεια αντικειμένων
- Αδυναμία να θυμούνται πράγματα
- Ανησυχία και νευρικότητα
- Δυσκολία να βάλει όρια στην ομιλία του ή να σταματήσει να μιλάει όταν πρέπει
- Εναλλαγές διάθεσης, ευερεθιστότητα και θυμός
- Αδυναμία αντιμετώπισης του άγχους
- Ακραία ανυπομονησία
- Ανάληψη κινδύνων, συχνά χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προσωπική ασφάλεια ή η ασφάλεια των άλλων (για παράδειγμα, επικίνδυνη οδήγηση)
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτήν την ασθένεια πατήστε ΕΔΩ
Για να βρείτε γιατρό της συγκεκριμένης ειδικότητας πατήστε ΕΔΩ
