Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Αναστασάκης – Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής
Ροχαλητό λέμε το θόρυβο της αναπνοής κατά τον ύπνο που προκαλείται από τη δόνηση των μαλακών ιστών λόγω κάποιου «φραγμού» στην ελεύθερη δίοδο του αέρα από τη μύτη μέχρι τους πνεύμονες.
Όταν ένα παιδί είναι κρυωμένο και είναι η μυτούλα του βουλωμένη είναι αναμενόμενο να ροχαλίζει. Όμως η αιτία του χρόνιου ροχαλητού στα παιδιά είναι σχεδόν πάντοτε τα διογκωμένα κρεατάκια ή οι διογκωμένες αμυγδαλές, ή και τα δύο! Πιο σπάνιος λόγος ροχαλητού στα παιδιά είναι η αλλεργική ρινίτιδα και ακόμα πιο σπάνιος η παχυσαρκία.
Όταν η απόφραξη γίνει πλήρης, τότε έχουμε τη προσωρινή διακοπή της αναπνοής, την υπνική άπνοια
Το ροχαλητό δεν είναι αθώο, ειδικά στα παιδιά. Μειώνει την οξυγόνωση, το παιδί δυσκολεύεσαι να αναπνεύσει, ο ύπνος είναι ανήσυχος (συχνά με εφιάλτες) και το παιδί δεν ξεκουράζεται. Ως αποτέλεσμα την ημέρα το παιδί έχει υπνηλία, νευρικότητα, μείωση της συγκέντρωσης και της προσοχής έως και προβλήματα συμπεριφοράς (επιθετικότητα). Το σημαντικότερο όμως είναι πως το παιδί δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά σωματικά (μικροκαμωμένο, αδύνατο), ούτε πνευματικά (μαθησιακές δυσκολίες).
Ο πιο συχνός Μύθος
«Το παιδί μου δεν ροχαλίζει πάντοτε και ούτε δυσκολεύεται να αναπνεύσει σε όλες τις θέσεις ύπνου» ή «Δεν κάνει το παιδί συνέχεια άπνοιες, κάποιες φορές μόνο».
Η Αλήθεια
Το παιδί σας δεν θα πρέπει να ροχαλίζει σχεδόν ποτέ και δεν πρέπει να δυσκολεύεται σε καμία στάση ύπνου. Και σίγουρα δεν πρέπει να κάνει άπνοιες, δηλαδή να σταματάει η αναπνοή του για κάποια δευτερόλεπτα ή να προσπαθεί να αναπνεύσει και να δυσκολεύεται. Κάθε παιδί που ροχαλίζει έχει κάτι που φράζει τη μύτη ή το βάθος του στόματος και πρέπει να ελεγχθεί το συντομότερο.
Τι να κάνετε
Παρατηρήστε αν το παιδί σας είναι ανήσυχο και δείχνει να αγωνίζεται να αναπνεύσει όταν κοιμάται, αν όταν τελικά καταφέρνει να αναπνεύσει, η εισπνοή είναι θορυβώδης, αν την ημέρα έχει υπνηλία και έλλειψη ζωντάνιας (δεν είναι αναγκαίο) και αν έχει συχνά κρυολογήματα, ωτίτιδες ή αμυγδαλίτιδες. Επισκεφθείτε έναν ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο, είναι ο μόνος που μπορεί να σας βοηθήσει σε κάθε περιστατικό ροχαλητού, αφού κάθε ροχαλητό προκαλείται σε κάποιο σημείο πιο ψηλά από τους πνεύμονες και την τραχεία!
Το παιδί που ροχαλίζει και δεν κοιμάται καλά, είναι συνέχεια κουρασμένο και δεν αποδίδει στο σχολείο
Τι να μην κάνετε
Μη θεωρήστε πως το ροχαλητό του παιδιού είναι αθώο ή …χαριτωμένο! Όχι μόνο δεν είναι αλλά μπορεί να προκαλέσει μόνιμες διαταραχές της σωματικής και πνευματικής ανάπτυξης και να κάνει τη ζωή του παιδιού και του γονέα δύσκολη, χωρίς λόγο. Μη χρονοτριβείτε, μην περιμένετε να περάσει μόνο του. Το παιδί σας χρειάζεται ιατρική βοήθεια από Ωτορινολαρυγγολόγο.
Οι άπνοιες σχετίζονται με μαθησιακά προβλήματα και μειωμένη πνευματική και σωματική ανάπτυξη
Τι κάνουμε εμείς
Εξετάζουμε με προσοχή το παιδί με ειδικό ενδοσκόπιο για παιδιά και δείχνουμε στον γονέα το ακριβές σημείο που προκαλεί την απόφραξη και ανάλογα με τα ευρήματα καταστρώνουμε την στρατηγική μας. Αν απαιτηθεί αδενοτομή ή αμυγδαλεκτομή, γίνετε ιδανικά με το τέλος της σχολικής περιόδου.
Παρακάτω αναγράφονται οι απόλυτες ενδείξεις αδενοτομής σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας.
Απόλυτη ένδειξη στην Ιατρική σημαίνει πως αν 1 από τα παρακάτω συμβαίνει, πάντοτε το να γίνει η επέμβαση (στην προκειμένη περίπτωση η αδενοτομή) είναι πιο ωφέλιμο για το παιδί σας από το να μην γίνει η επέμβαση:
- υποτροπιάζουσα ή χρόνια αδενοειδίτιδα (τουλάχιστον 3 επεισόδια ανά έτος για τα παιδιά, στους ενήλικες η ανοχή είναι πολύ μικρότερη)
- υποτροπιάζουσα χρόνια εκκριτική ή μέση ωτίτιδα
- χρόνια ρινική απόφραξη με στοματική αναπνοή
- αποφρακτική υπνική άπνοια
- υποψία νεοπλασίας
- ανωμαλίες κατάποσης ή ομιλίας (σχετική ένδειξη)
Γενικά δεν πρέπει να υπάρχει βιασύνη για την πραγματοποίηση μιας επέμβασης, αλλά θα πρέπει να γίνεται μετά από σωστή εκτίμηση και αναμονή για την αξιολόγηση της συντηρητικής αγωγής. Η ηρεμία είναι πάντα ο καλύτερος σύμβουλος. Η περίοδος αναμονής δεν είναι χαμένος χρόνος ακόμα και αν το χειρουργείο τελικά πραγματοποιηθεί, αν σκεφτεί κανείς ότι οι τοπικές συνθήκες για την επέμβαση είναι οι καλύτερες δυνατές μετά από μια φαρμακευτική αγωγή.
Ενδείξεις αμυγδαλεκτομής σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας.
- 3 ή περισσότερα επεισόδια ανά έτος παρά την εφαρμοζόμενη φαρμακευτική αγωγή
- υπερτροφία αμυγδαλών που προκαλεί απόφραξη της αναπνευστικής οδού
- περιαμυγδαλικό απόστημα
- υποψία νεοπλασίας
- δύσοσμη στοματική αναπνοή οφειλόμενη σε χρόνια αμυγδαλίτιδα
Γενικά δεν πρέπει να υπάρχει βιασύνη για την πραγματοποίηση μιας επέμβασης, αλλά θα πρέπει να γίνεται μετά από σωστή εκτίμηση και αναμονή για την αξιολόγηση της συντηρητικής αγωγής. Η ηρεμία είναι πάντα ο καλύτερος σύμβουλος. Η περίοδος αναμονής δεν είναι χαμένος χρόνος ακόμα και αν το χειρουργείο τελικά πραγματοποιηθεί, αν σκεφτεί κανείς ότι οι τοπικές συνθήκες για την επέμβαση είναι οι καλύτερες δυνατές μετά από μια φαρμακευτική αγωγή.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον Dr. Κωνσταντίνο Αναστασάκη, πατήστε εδώ.