Γράφει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Dr. Χριστόφορος Τζερμιάς
Ανησυχίες εγείρουν οι πρόσφατες αναφορές για πρόκληση μόνιμων βλαβών αλλά και θανάτων μετά τη λήψη του εμβολίου Gardasil, το οποίο παρέχει προστασία απέναντι στους συχνότερους τύπους του ιού HPV, που ευθύνονται μεταξύ άλλων και για τα δερματικά κονδυλώματα. Όπως θα ήταν αναμενόμενο, οι αναφορές αυτές έχουν πανικοβάλλει όχι μόνο όσους έχουν κάνει ήδη το εμβόλιο, το οποίο χορηγείται σε τρεις δόσεις στις ηλικίες 12 έως 24 ετών, αλλά και όσους (κυρίως γονείς) καλούνται να αποφασίσουν αν θα πρέπει να χορηγηθεί στα παιδιά τους.
Σύμφωνα με την αμερικανική Συμβουλευτική Επιτροπή για τους Εμβολιασμούς (ACIP), που αποτελείται από ειδικούς επιστήμονες και είναι αρμόδια για να αποφασίζει ποια εμβόλια πρέπει να εντάσσονται στο καθιερωμένο πρόγραμμα εμβολιασμού, έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μελέτες προκειμένου να καθοριστεί η ασφάλεια του εμβολίου για τον ιό HPV. Πέρα από μία μελέτη που κατέγραψε αυξημένο κίνδυνο λιποθυμικού επεισοδίου μετά τη χορήγηση του εμβολίου, σε καμία μελέτη δεν καταγράφηκαν σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια της υγείας.
Αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο είναι 100% ασφαλές; Φυσικά όχι. Είναι γενική παραδοχή ότι καμία ιατρική παρέμβαση δεν είναι. Όσοι απαιτούν (ή προσφέρουν) απόλυτες εγγυήσεις, δεν κατανοούν ουσιαστικά την ιατρική. Διότι όλες οι ιατρικές παρεμβάσεις ενέχουν κινδύνους. Πάντα υπάρχει πιθανότητα ένας ασθενής να είναι αλλεργικός σε κάποια ουσία ή να μην ανταποκριθεί καλά σε μία αγωγή ή να έχει κάποια υποβόσκουσα πάθηση που να μην είναι γνωστή.
Σε ό,τι αφορά τα εμβόλια, υπάρχουν διάφοροι τρόποι παρακολούθησης της ασφάλειάς τους από τη στιγμή που κυκλοφορούν στην αγορά. Ένας από τους τρόπους αυτούς είναι μέσω του αμερικανικού Συστήματος Αναφοράς Ανεπιθύμητων Αντιδράσεων Εμβολιασμού (VAERS), στο οποίο όμως θα πρέπει να επισημανθεί ότι οποιοσδήποτε μπορεί να αναφέρει μία αντίδραση κατόπιν λήψης μιας δόσης εμβολίου – ακόμα κι αν δεν είναι σίγουρος ότι το εμβόλιο ήταν αυτό που προκάλεσε την ανεπιθύμητη αντίδραση. Στην περίπτωση του Gardasil, υπολογίστηκε ότι από τον Ιούνιο του 2006 μέχρι τον Μάρτιο του 2014 έχουν χορηγηθεί περίπου 67 εκατομμύρια δόσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, και σε αυτό το διάστημα το VAERS έλαβε περίπου 25.000 αναφορές για ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Από τις αναφορές αυτές, το 8% χαρακτηρίστηκε ως «σοβαρές», ενώ το υπόλοιπο 92% ως «ήπιες» που περιλάμβαναν τα εξής συμπτώματα: λιποθυμία, ζαλάδα, πονοκέφαλος, ναυτία, πυρετός, εξάνθημα, τοπικό άλγος, ερυθρότητα και οίδημα στο σημείο της ένεσης. Αν αυτό σημαίνει ότι το εμβόλιο προκάλεσε όλες αυτές τις αντιδράσεις; Όχι. Σημαίνει μονάχα ότι όλες αυτές οι αντιδράσεις συνέβησαν χρονικά μετά τη χορήγηση του εμβολίου.
Σε ειδικές μελέτες τους, τα Κέντρα Ελέγχου Λοιμώξεων των Ηνωμένων Πολιτειών (Centers for Disease Control), μέσω του προγράμματος Vaccine Safety Datalink, δεν εντόπισαν καμία σχέση ανάμεσα στη χορήγηση του εμβολίου και οχτώ σημαντικά προβλήματα για την ασφάλεια της υγείας, μεταξύ των οποίων θρόμβωση, αλλεργικές αντιδράσεις, εγκεφαλικά επεισόδια, επιληπτικές κρίσεις και σύνδρομο Guillain-Barre. Μία ανεξάρτητη ακαδημαϊκή αρχή, το Clinical Immunization Safety Assessment Network (CISA), αναζήτησε αλλά δεν βρήκε στοιχεία που να συνδέουν τη χορήγηση Gardasil με διαταραχές του κεντρικού ή του περιφερικού νευρικού συστήματος, ενώ η βάση δεδομένων της φαρμακευτικής εταιρίας Merck δεν εντόπισε καμία συσχέτιση μεταξύ της χορήγησης του εμβολίου σε εγκύους και την πρόκληση εμβρυϊκών ανωμαλιών ή αποβολών.
Είναι σημαντικό όμως να αναφερθούν και τα οφέλη του εμβολίου, δεδομένου μάλιστα ότι σχεδόν όλοι οι ενήλικες (περίπου το 75%) προσβάλλονται από τον ιό HPV κάποια στιγμή στη ζωή τους, συχνά λίγο μετά την πρώτη τους σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, όλοι οι υποτύποι του HPV μεταδίδονται μέσω δερματικής επαφής και επομένως δεν απαιτείται πλήρης σεξουαλική επαφή για τη μετάδοση. Από τα 120 στελέχη του ιού που έχουν ταυτοποιηθεί, κάποια μη ογκόγονα στελέχη ευθύνονται για την πρόκληση των δερματικών κονδυλωμάτων, ενώ άλλα ογκογόνα στελέχη μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση που να επιφέρει προκαρκινικές δυσπλασίες και στη συνέχεια να οδηγήσει σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του στοματοφάρυγγα, του πρωκτού, του πέους, του κόλπου ή του αιδοίου. Έχει υπολογιστεί χαρακτηριστικά ότι ο ιός HPV ευθύνεται για 26.200 καρκίνους ετησίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και για το 5% του συνόλου των καρκίνων παγκοσμίως.
Το τετραδύναμο εμβόλιο προστατεύει τον οργανισμό απέναντι στα δύο στελέχη (το 16 και το 18) που ευθύνονται συνηθέστερα για τις προαναφερθείσες μορφές καρκίνου, αλλά και απέναντι σε δύο ακόμη μη ογκογόνα στελέχη (το 6 και το 11). Έχει υπολογιστεί ότι το εμβόλιο καταφέρνει να μειώνει την εκδήλωση καρκίνων οφειλόμενων σε στελέχη του ιού HPV κατά 50%. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι δεν παρέχει 100% προστασία απέναντι στον ιό HPV, ενώ την ίδια στιγμή έχει διαπιστωθεί ότι η ανοσία που προσφέρει, διαρκεί για περίπου 3,5 χρόνια.
Με το δεδομένο λοιπόν ότι το εμβόλιο δεν προστατεύει 100%, απαιτείται παρά τον εμβολιασμό να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και προστασίας, για τα οποία υπάρχει εκτενής ενημέρωση και πληροφόρηση στην ιστοσελίδα stopkondylomata.com. Στην περίπτωση εμφάνισης δερματικών κονδυλωμάτων, είναι σημαντικό να θυμούνται οι πάσχοντες ότι αν και αυτά δεν οφείλονται σε ογκογόνα στελέχη του ιού, μπορεί να συνυπάρχουν ογκογόνα στελέχη και επομένως η θεραπεία τους είναι κρίσιμης σημασίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πλέον εξελιγμένη, αποτελεσματική και ασφαλής μέθοδος επιλεκτικής αφαίρεσης των κονδυλωμάτων είναι η μέθοδος που εφαρμόζεται με τη χρήση υπερπαλμικού Laser CO2, ταυτόχρονα με τη χρήση ειδικών μεγεθυντικών φακών με ενισχυμένη δέσμη φωτός. Με την μέθοδο αυτή εξασφαλίζεται η ανίχνευση και των πιο μικροσκοπικών αρχόμενων βλαβών, των υποκλινικών βλαβών (αυτών που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι), έτσι ώστε ακόμα και αυτές να εξαλειφθούν επιλεκτικά για να μην αποτελέσουν συνεχιζόμενη εστία μεταδοτικότητας, επέκτασης, δημιουργίας νέων βλαβών, και αιτία δημιουργίας συνεχών υποτροπών. Η μέθοδος εφαρμόζεται σε μία και μόνο συνεδρία, με τη χρήση τοπικής αναισθητικής κρέμας, με πολύ σύντομο χρόνο αποθεραπείας, χωρίς πόνο κατά την αποθεραπεία, χωρίς να δημιουργούνται υποχρωμίες και ουλές.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.tzermias.gr