← Πίσω στο blog

Τι είναι ο καταρράκτης και πως αντιμετωπίζεται;

Δείτε όλα τα άρθρα του NowDoctor.gr

 

Katarraktis

Γράφει ο Δημήτρης Πανταζής – Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Ο όρος «καταρράκτης» που είναι αμιγώς ελληνικός και χρησιμοποιείται σε όλες τις γλώσσες , επικράτησε μέσα από την πολύ παλιά αντίληψη, πως ο καταρράκτης είναι μία ροή υγρού που προέρχεται απ’ τον εγκέφαλο και κατεβαίνει σαν χείμαρρος προς τα κάτω, περνώντας μπροστά απ’ το φακό και  προκαλώντας θόλωση στην όραση. Σήμερα γνωρίζουμε πως η πάθηση αυτή δεν είναι τίποτα άλλο από την θόλωση του φακού που προκαλείται με την πάροδο του χρόνου λόγω της αλλαγής της σύστασής του.  Ο γνωστός γεροντικός καταρράκτης λοιπόν δεν είναι ασθένεια, είναι μία κατάσταση, μία πάθηση, που προκαλείται από τη φυσιολογική φθορά του φακού, παρόμοια με τη φθορά που προκαλείται σε όλα τα όργανα του σώματος με την πάροδο του χρόνου. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως, όπως το δέρμα, με τον καιρό, χάνει την αφθονία του σε κολλαγόνο και την ελαστικότητά του και κάνει ρυτίδες, έτσι και ο φακός υπόκειται σε σταδιακές δομικές αλλαγές που μειώνουν την ελαστικότητά του (πρεσβυωπία) και την διαύγειά του (καταρράκτης).

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ο καταρράκτης είναι το πρώτο σε συχνότητα αίτιο αναστρέψιμης τύφλωσης παγκοσμίως. Εδώ αναρωτιέται κανείς: «Γιατί; Αφού υπάρχει η επέμβαση καταρράκτη». Κι όμως, στις αναπτυσσόμενες χώρες, δεν υπάρχει επαρκής πρόσβαση σε υπηρεσίας υγείας και μπροστά σε προβλήματα επιβίωσης, παθήσεις που εξελίσσονται σταδιακά και είναι απόρροια της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισμού, έρχονται προφανώς σε δεύτερη μοίρα.

Μορφές Καταρράκτη

Εκτός απ τον γεροντικό καταρράκτη που είναι και ο πιο συχνός (περισσότερο από 90% των περιπτώσεων), υπάρχουν επίκτητες μορφές καταρράκτη οι οποίες είναι δευτεροπαθείς, προέρχονται δηλαδή από διαπιστωμένα αίτια και μπορούν να εμφανιστούν σε όλες τις ηλικίες. Τέτοια αίτια είναι:

          Γενικές νόσοι (πχ. διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια κτλ.)

          Οφθαλμικές νόσοι (όπως η λεγόμενη ιριδοκυκλίτιδα, αμφιβληστροειδικές αγγειίτιδες κτλ.)

          Τραυματικός καταρράκτης (μετά από τραυματισμό του οφθαλμού, λήψη ακτινοβολίας κτλ.)

          Μετεγχειρητικός καταρράκτης (μετά από οφθαλμολογικές επεμβάσεις)

          Φαρμακευτικός καταρράκτης (χρόνια λήψη κορτιζόνης και άλλων φαρμάκων)

Όλες οι προαναφερόμενες μορφές είναι επίκτητες, υπάρχει ωστόσο και η συγγενής μορφή του καταρράκτη (εκ γενετής) που μπορεί να βασίζεται στην κληρονομικότητα, ή να δημιουργείται στο έμβρυο λόγω κάποιας πάθησης κατά την κύηση (πχ. λοίμωξη της μητέρας με τον ιό της ερυθράς, της ιλαράς, ηπατίτιδα, ή τοξοπλάσμωση).

Θεραπεία

Η θεραπεία του καταρράκτη είναι μία και μοναδική, η χειρουργική επέμβαση. Σημαντικό είναι να γνωρίζει κανείς ότι αν δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος, η επέμβαση αυτή δεν είναι επείγουσα και αποφασίζεται στην πλειονότητα των περιπτώσεων ανάλογα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες του ασθενή σε συνδυασμό με την ένδειξη του οφθαλμιάτρου. Κατά την επέμβαση αυτή αφαιρείται ο φακός με μία μέθοδο που ονομάζεται φακοθρυψία και εισάγεται στο μάτι ένας τεχνητός ενδοφακός, ο οποίος αποκαθιστά την όραση στα φυσιολογικά επίπεδα. Η επέμβαση είναι σχετικά απλή και στην πλειονότητα των περιπτώσεων εκτελείται με τοπική αναισθησία, είτε με σταγόνες που ενσταλάζονται στο μάτι, είτε με ένεση που γίνεται γύρω από το μάτι. Κατ’ επιθυμία του ασθενή, μπορεί να γίνει με μέθη ή με ολική αναισθησία.

Οι πιθανές επιπλοκές μιας τέτοιας επέμβασης είναι σπάνιες, ωστόσο υπαρκτές, όπως σε οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση του ανθρώπινου σώματος και η πλειονότητα αυτών αντιμετωπίσιμες.

 

Για να επισκεφθείτε τη σελίδα του Δημήτρη Πανταζή, χειρουργού οφθαλμίατρου, πατήστε εδώ