Γράφει ο Νίκος Σεβρισαριανός -Χειρουργός Πρωκτολόγος
Ένα από τα ενοχλητικά και σημαντικά προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την εγκυμοσύνη είναι οι αιμορροΐδες.
Φαινόμενο με συχνότητα εμφάνισης στις νεαρές εγκυμονούσες περίπου στο 35% των εγκύων γυναικών και στο 85% αυτών κατά το 2ο τρίμηνο της κυήσεως
Οι αιμορροΐδες αποτελούν φυσιολογικό ανατομικό στοιχείο της περιοχής για κάθε άνθρωπο. Είναι φυσιολογικοί αγγειακοί σχηματισμοί του πρωκτικού σωλήνα τα λεγόμενα (μαξιλάρια) και αποτελούνται από αγγεία, συνδετικό ιστό και λείες μυϊκές ίνες. Στην ουσία αποτελούν ένα σύμπλεγμα που ονομάζεται αιμορροΐδικό πλέγμα.
Οι αιμορροΐδες σε κάποιο βαθμό βοηθούν στη σύγκλιση του πρωκτού και συμβάλουν στην εγκράτεια των κοπράνων.
Δρουν σαν προστατευτικά μαξιλάρια , στην περιοχή, που βρίσκονται οι σφιγκτήρες του πρωκτού, ο οποίος συγκρατεί , αλλά και επιτρέπει την δίοδο των αερίων και κοπράνων κατά την αφόδευση.
ΘΕΣΗ ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΩΝ
Είναι τρεις και κατανέμονται ως εξης αριστερή πλάγια 3η ώρα δεξιά πρόσθια δεξιά οπίσθια. Η αιμορροϊδοπάθεια είναι η πιο συχνή πρωκτολογική νόσος στον σύγχρονο κόσμο. Η νόσος αφορά περιοχή του σώματος με πολλές αναστολές. Οι ασθενείς αισθάνονται άβολα ή και δεν ενδιαφέρονται για να το συζητήσουν
Ο ασθενής με αιμορροΐδες φτάνει στον γιατρό με προχωρημένα ενοχλήματα και πολλές φορές έχοντας εφαρμόσει επικίνδυνες πρακτικές θεραπείες(κρασί – θειάφι – σόδα κ.α.).
Κατά την κύηση οι ορμονικές αλλαγές που γίνονται επιφέρουν και την αλλαγή στην κινητικότητα του εντέρου, που παράλληλα με την αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης λόγω της αύξησης της μήτρας, έχει σαν συνέπεια την αλλαγή της κυκλοφορίας στην περιοχή. Δημιουργείται δυσκοιλιότητα και παρατεταμένος χρόνος κένωσης. Η φτωχή σε ίνες διατροφή, και η καθιστική ζωή συντείνουν στην εμφάνιση της νόσου
Στα αρχικά στάδια οι αιμορροΐδες δεν είναι εμφανείς από έξω. Ο ιατρός τις παρατηρεί με ειδικό όργανο το πρωκτοσκόπιο. Εκδηλώνονται αρχικά με κνησμό, καψιμο, ή αιμορραγία (εμφάνιση αίματος πάνω στα κόπρανα) ή στο χαρτί. Και ονομάζονται 1ου σταδίου ή βαθμού. Με τις αιτίες να παραμένουν οι αιμορροΐδες (τα μαξιλάρια) αρχίζουν να χάνουν τα σημεία στήριξης τους και να πέφτουν μέσα στο πρωκτικό σωλήνα περισσότερο. Αρχίζουν να «βγαίνουν» έξω ή και να αιμορραγούν ελάχιστα κατά την αφόδευση επανερχόμενες αυτόματα μέσα και λέμε ότι είναι 2ου σταδίου. Με τον χρόνο η πρόπτωση αυτή χρειάζεται «σπρώξιμο» με το χέρι για να υποχωρήσει 3ου σταδίου, και μετά από καιρό μπορεί να παραμένει μόνιμα έξω 4ου σταδίου.
Τα συμπτώματα της νόσου μπορεί να είναι από απλός κνησμός (φαγούρα) της περιοχής , εμφάνιση αίματος στην κένωση, απώλεια υγρών , αποβολή αερίων χωρίς την θέληση. Η αντιαισθητική πρόπτωση των αιμορροΐδων επιδεινώνει το άγχος της γυναίκας κατά τη διάρκεια της ευαίσθητης αυτής περιόδου. Όταν μετά από άρση βάρους ή έντονης φυσικής άσκησης, συμβεί, θρόμβωση ή συστροφή της αιμορροΐδας εμφανίζεται οξύς πόνος και οίδημα (πρήξιμο). Η μεγάλη απώλεια αίματος και η αναιμία από τον χαμηλή σίδηρο πρέπει μνα οδηγήσουν την εγκυμονούσα στον γιατρό της άμεσα.
Η θεραπεία της νόσου κατά την κύηση είναι συντηρητική .
Η εγκυμονούσα αρχικά χρειάζεται να κάνει ασκήσεις στους μυς της λεκάνης και της περιοχής ούτως ώστε να βοηθήσει το έντερο.
Ζεστά ή χλιαρά μπάνια δύο με τρεις φορές την ημέρα για να χαλαρώνει η περιοχή .
Να αποφεύγεται η μεγάλη προσπάθεια κένωσης και η μεγάλη παραμονή στην τουαλέτα .
Καθημερινή κατανάλωση 8-10 ποτήρια νερό (2 λίτρα) και καθημερινή κατανάλωση φυτικών ινών, κατά μέσο όρο 35 γραμμάρια. Από δημητριακά , όσπρια (κυρίως φακές και μπιζέλια) φρούτα και φρουτοποτό από τον αποχυμωτη για να καταναλώνονται και οι ίνες.
Να αποφεύγονται τα βάρη και η ορθοστασία.
Με αυτά τα μέτρα αποκαθίστανται οι συστηματικοί παράγοντες που γεννούν το πρόβλημα, χαλαρώνουν οι σφιγκτήρες , μεταβάλλεται η ποσότητα και η σύσταση των κοπράνων και μειώνεται η πίεση στον πρωκτικό σωλήνα
Σήμερα, ωστόσο, η Ιατρική διαθέτει ακίνδυνα φάρμακα που μπορεί να δρουν στο τοίχωμα των αγγείων των αιμορροΐδων, σταθεροποιώντας έτσι το αγγειακό τοίχωμα βελτιώνοντας τον φλεβικό τόνο και βοηθώντας την ελαστικότητα των αιμοσφαιρίων. Επουλωτικές μη κορτικοειδείς αλοιφές επίσης έχουν αποτέλεσμα στην ύφεση των συμπτωμάτων.
Η χειρουργική αντιμετώπιση έχει αντένδειξη κατά τη διάρκεια της κύησης και εφαρμόζεται μόνο όταν υπάρχει εκτεταμένη θρόμβωση ή οξεία κρίση με έντονο πόνο. Η χρήση των υπερήχων Doppler με την μέθοδο HAL ( hemorrhoid artery ligation) ανώδυνα και γρήγορα απαλάσουν από την συμπτωματολογία.
Μετά τον τοκετό σχεδόν στο σύνολο τους τα συμπτώματα και η πρόπτωση υποχωρούν . Σπάνια μπορεί να παραμείνουν ιστικά ράκη (σταφίδιασμα αιμορροΐδων) που μπορεί να δημιουργήσουν αισθητικό πρόβλημα στην γυναίκα. Αφαιρούνται εύκολα και σχεδόν ανώδυνα.
