Γράφει ο Dr. Κωνσταντίνος Αναστασάκης – Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής
Αλλεργία ονομάζουμε την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε μια αβλαβή ουσία. Κάποιοι άνθρωποι, για άγνωστους λόγους, εμφανίζουν αντίδραση όταν έρθουν σε επαφή με κάποιες ουσίες, τις οποίες ονομάζουμε αλλεργιογόνα. Η αντίδραση αυτή μπορεί να είναι από μια απλή φαγούρα μέχρι πλήρες αναφυλακτικό σοκ.
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι η αλλεργία της μύτης που προκαλείται από ουσίες που βρίσκονται στην ατμόσφαιρα (αεροαλλεργιογόνα) και αν το ευαίσθητο άτομο τις εισπνεύσει προκαλείται μπούκωμα, φτέρνισμα, καταρροή, φαγούρα στη μύτη, ακόμα και δάκρυα στα μάτια.
Τέτοια εισπνεόμενα αλλεργιογόνα υπάρχουν μέσα και έξω από το σπίτι: εξωοικιακά αλλεργιογόνα είναι οι γύρεις φυτών και δένδρων αλλά και μύκητες ενώ ενδοοικιακά είναι η οικιακή σκόνη και τα επιθήλια/τρίχες των ζώων και των πτηνών. Και δυστυχώς, κάποια από αυτά τα αλλεργιογόνα (π.χ. γύρη ελιάς) μπορούν και ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις και μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα σε κάποιον που βρίσκεται δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από την πηγή.
Στην Ελλάδα 10-15% του πληθυσμού πάσχει από αλλεργική ρινίτιδα, το οποίο θα μπορούσε να μεταφρασθεί σε περίπου 1.000.000 ασθενείς. Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι εποχιακή, δηλαδή να εμφανίζεται την Άνοιξη ή κάποια άλλη εποχή του χρόνου ή ολοετής, δηλαδή όλο το χρόνο. Η σοβαρότητά της μπορεί να κυμαίνεται από ήπια μέχρι βαριά, που επηρεάζει σημαντικά την εργασία, τον ύπνο και τις δραστηριότητες.
Επειδή πρόκειται για πάθηση που δεν απειλεί τη ζωή του ασθενούς και τα συμπτώματά της όταν είναι ήπια δεν προκαλούν κοινωνικο-εργασιακά προβλήματα, συχνά παραμελείται από τους ασθενείς αλλά και τους ιατρούς.
Όμως, είναι πλέον αποδεδειγμένο πως αν η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα πάντοτε θα εξελιχθεί με ολοένα και βαρύτερα συμπτώματα, ενώ σε 30% των ατόμων θα προκαλέσει αλλεργικό άσθμα και σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο πιο συχνός Μύθος
«Έχω αλλεργία στο χώμα/στα απορρυπαντικά/στις έντονες μυρωδιές/στην υγρασία» ή «ένας ιατρός μου είπε πως έχω αλλεργία, δεν χρειάστηκε να μου κάνει εξετάσεις».
Η Αλήθεια
Δεν υπάρχει πραγματική αλλεργία σε κανένα από τα παραπάνω, το μπερδεύετε με τον απλό ερεθισμό της μύτης. Επίσης, δεν ισχύει καμία «διάγνωση» αλλεργίας αν δεν έχει γίνει συγκεκριμένη εξέταση με δερματικές δοκιμασίες νυγμού (Skin prick tests) ή εξετάσεις αίματος (RAST).
Από τα συμπτώματα και μόνο δεν μπορεί να βγει διάγνωση αν υπάρχει αλλεργική ρινίτιδα. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν έχουν κάνει τις απαραίτητες εξετάσεις ώστε να αποδειχθεί πως πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται άδικα και να μην λαμβάνουν την αναγκαία φαρμακευτική αγωγή που θα τους ανακούφιζε από το πρόβλημα που προκαλεί τα συμπτώματα αυτά και θα τους προστάτευε από εξέλιξη της νόσου.
Τι να κάνετε
Αν ξέρετε πως κάτι συγκεκριμένο σας προκαλεί μπούκωμα, καταρροή ή φτέρνισμα, προσπαθήστε να το αποφύγετε. Όμως επειδή σπάνια κάποιος/α με αλλεργική ρινίτιδα είναι αλλεργικός/η σε μία μόνο ουσία, πρέπει να επισκεφτείτε έναν εξειδικευμένο Ωτορινολαρυγγολόγο ή έναν Αλλεργιολόγο για να σας εξετάσει και να σας πει αν πράγματι έχετε αλλεργία και σε ποιες ακριβώς ουσίες.
Τι να μην κάνετε
Μην καθυστερείτε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα της μύτης το οποίο μοιάζει να είναι ή πράγματι είναι αλλεργία επειδή δεν σας ενοχλεί πάρα πολύ ή επειδή δεν το θεωρείτε επικίνδυνο. Η αλλεργική ρινίτιδα συχνά γίνεται άσθμα και μετά τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για την υγεία. Αν διαγνωστεί αλλεργική ρινίτιδα, μην αγνοήστε τις συμβουλές του ιατρού σας, ακόμα και αν είναι δυσάρεστες, π.χ. να βρείτε άλλο σπίτι για το κατοικίδιό σας στο οποίο είστε αλλεργικός.
Τι κάνουμε εμείς
Σε κάθε ασθενή με συμπτώματα ύποπτα για αλλεργική ρινίτιδα, παίρνουμε μακροσκελές ιστορικό και κάνουμε Skin prick tests και παραγγέλνουμε εξετάσεις αίματος (RAST). Ανάλογα με τα αποτελέσματα, καταστρώνουμε μια στρατηγική αντιμετώπισης της ρινίτιδας με σκοπό την οριστική ανακούφιση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής αλλά και την αποφυγή εξέλιξη της ρινίτιδας σε αλλεργικό άσθμα.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον Dr. Κωνσταντίνο Αναστασάκη, πατήστε εδώ.