Γράφει ο Δρ. Γιώργος Π. Ηλίας, MD, Ph.D. – Γενικός Χειρουργός / Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Ανώδυνα αναίμακτα χωρίς τομές και επίπονες αλλαγές τραύματος. Η φράση «Τέλος στην κύστη κόκκυγος με laser» αναφέρεται επιγραμματικά σε πολλά επιστημονικά άρθρα που σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι η «νέα θεραπεία» τους, αναφέρεται στην χειρουργική κοπή με laser αντί της κλασσικής τομής με νυστέρι.
Η διαφορά της πραγματικής ενδοσκοπικής θεραπείας με LASER δεν έχει να κάνει με χειρουργικά – κοπτικά laser. Είναι στην κυριολεξία μια μη επεμβατική μέθοδος, πλήρως ανώδυνη και η καθαρά θεραπευτική δράση του laser συντελεί εμφανέστατα στην θεαματική επούλωση της κύστης κόκκυγα. Όπως είναι γνωστό, τα θεραπευτικά laser διαφέρουν, μεταξύ άλλων, από τα χειρουργικά laser στην ισχύ, πράγμα που σημαίνει ότι, με ένα θεραπευτικό laser έχουμε μόνο τη δυνατότητα θεραπείας ενός παθολογικού ιστού ενώ με ένα χειρουργικό laser την αφαίρεσή του από τον υπόλοιπο οργανισμό.
Πάνω σε αυτό στηρίζεται η καινουργια επαναστατική μέθοδος ενδοσκοπικής θεραπείας με το θεραπευτικό laser FiLac που θα αναφερθούμε παρακάτω.
Γενικά περί κύστης κόκκυγα (Κ.Κ.)
- Μια Κ.Κ. εμφανίζεται κατά μήκος του τελευταίου άκρου της σπονδυλικής στήλης κοντά στη σχισμή των γλουτών.
- Η Κ.Κ. πιστεύεται ότι αναπτύσσονται από τη διείσδυση των τριχών βαθιά μέσα στο δέρμα.
- Μια Κ.Κ. μπορεί να μολυνθεί και μια μολυσμένη Κ.Κ. δημιουργεί απόστημα που απαιτεί την διάνοιξη και την παροχέτευσή του.
- Η υποτροπές σε μια Κ.Κ. είναι συχνές και ο χειρουργικός καθαρισμός μπορεί να αποτελεί σε κάποιες περιπτώσεις συνδυαστική θεραπεία για μια οριστική επίλυση του προβλήματος.
Ετυμολογία
Κύστη κόκκυγα ή αλλιώς τριχοφωλαιακό συρίγγιο, κατά γράμμα σημαίνει «φωλιά από μαλλιά». Η πάθηση της κύστης κόκκυγα έγινε επίσης γνωστή και ως «νόσος Jeep» διότι κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1941-1945) πολλοί Αμερικανοί στρατιώτες (περί τους 80.000) υπέφεραν από την νόσο αυτή διότι είτε οδηγούσαν επί ώρες στους ανώμαλους κατεστραμμένους από τον πόλεμο δρόμους τα στρατιωτικά εκείνα οχήματα τζιπ, φορτηγά και βυτία καυσίμων είτε καθόντουσαν σε αυτά για παρατεταμένες χρονικές περιόδους με αποτέλεσμα να υποβληθούν σε επεμβατικές (χειρουργικές) θεραπείες κύστης κόκκυγα σε στρατιωτικά νοσοκομεία των Η.Π.Α.
Τι είναι η κύστη κόκκυγα;
Μια κύστη κόκκυγα αναφέρεται επίσης ως μια εστία με τρίχες, ένα κοκκυγικό απόστημα ή
ένα συρίγγιο ιεροκοκκυγικής. Θα το περιγράφαμε απλά ότι είναι μια κύστη ή ένα απόστημα κοντά ή πάνω στο γενέθλιο σχισμή των γλουτών, η οποία συχνά περιέχει τρίχες και κατεστραμμένο δέρμα. Περιγράφοντάς το εκτενέστερα αναφέρουμε ότι μια κύστη κόκκυγα αποτελεί δυστυχώς για τον πάσχοντα μια χρόνια φλεγμονή στην περιοχή του κόκκυγα που δημιουργείται από την ανάπτυξη τριχών μέσα στο δέρμα με έντονα τα σημάδια μόλυνσης.
Διαγνωστικός έλεγχος
Μια κύστη κόκκυγα μπορεί να διαγνωστεί με βάση τα συμπτώματα και τα ευρήματα στη
φυσική εξέταση. Απεικονιστικές εξετάσεις ή εξετάσεις αίματος δεν είναι απαραίτητες προκειμένου να διαπιστωθεί μια πάθηση κύστη κόκκυγα.
Συχνότητα εμφάνισης σε ομάδες και φύλο
Ο κυστικός αυτός σχηματισμός, ως πάθηση έχει αποδειχθεί ότι:
- Η συχνότητα εμφάνισης στον πληθυσμό αναλογεί περίπου 26 ασθενείς ανά 100.000 άτομα.
- Επηρεάζει πολύ περισσότερο τους άνδρες (8 στους 10) σε σχέση με τις γυναίκες. Η εμφάνιση της νόσου αυτής της ομάδας ασθενών παρατηρείται κυρίως σε ηλικίες μεταξύ 15 και 30 ετών.
- Παρατηρείται συχνότερα σε δασύτριχα άτομα ή εκείνους που κατατάσσονται ως
υπέρβαροι. - Η υπερβολική εφίδρωση σε αυτά τα άτομα σε συνδυασμό με παρατεταμένη καθιστική, αδρανή ζωή και κακές συνθήκες υγιεινής μπορεί να συμβάλει επίσης σε ανάπτυξη μιας κύστης κόκκυγα.
- Στην ομάδα υψηλού κινδύνου περιλαμβάνονται και άτομα με οικογενειακό ιστορικό της ίδιας πάθησης
- Τέλος πρέπει να συμπεριληφθούν και άτομα που εργάζονται σε επαγγέλματα τα οποία απαιτούν παρατεταμένες περιόδους καθιστικής εργασίας που αυξάνουν την πίεση στον κόκκυγα και δημιουργούν τοπικό τραυματισμό και στη συνέχεια μια φλεγμονή.
Αιτίες πρόκλησης ανάπτυξης
Ποιες είναι οι αιτίες που μπορούν να δημιουργήσουν σε κάποιο άτομο μια κύστη κόκκυγα;
Η επιστημονική άποψη για τις πρωταρχικές αιτίες που προκαλούν μια κύστη κόκκυγα σε γενικές γραμμές είναι:
- η υπερβολική πίεση
- η τριβή και
- ο επαναλαμβανόμενος τραυματισμός της ιεροκοκκυγικής περιοχής.
Αυτές οι πρωταρχικές αιτίες πιστεύεται ότι διευκολύνουν την αντίστροφη (προς τα μέσα)
ανάπτυξη της τρίχας, προδιαθέτοντας τα άτομα είτε να αναπτύξουν κύστη κόκκυγα ή να
διεγείρουν ήδη υπάρχουσες κύστεις.
Συμπτώματα και παράγοντες κινδύνου
Τα συμπτώματα μιας κύστης κόκκυγα ποικίλλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ωστόσο, αν
μια κύστη κόκκυγα έχει μολυνθεί, συμβαίνουν τα εξής:
Στην αρχή ο ασθενής παρατηρεί στο τελευταίο άκρο της σπονδυλικής του στήλης, δηλαδή στον κόκκυγα, κάποιο μικρό και στη συνέχεια ένα μεγαλύτερο πρήξιμο το οποίο δημιουργεί μια ευαισθησία στην περιοχή την ώρα που κανείς κάθεται. Η κατάσταση γίνεται μέρα με τη μέρα όλο και πιο ενοχλητική και από μικρό και ανεκτό πρήξιμο τώρα έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις με τη δημιουργία διογκωμένης, σκληρής, ισχυρά επώδυνης μάζας με φλεγμονή και οίδημα (απόστημα).
Οίδημα ή απόστημα σημαίνει (εκτός από ισχυρό πόνο), επί πλέον εκροή υγρού ή πυώδους υλικού από ένα δερματικό στόμιο ή όπως αλλιώς λέγεται συρίγγιο το οποίο συνήθως μυρίζει πολύ άσχημα.
Η εκροή γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή με την ρύπανση του εσωρούχου. Μια κύστη κόκκυγα αποτελεί συνήθως για τον πάσχοντα μια πολύ επώδυνη κατάσταση με συνεχείς υποτροπές.
Πάραυτα σε κάποιες άλλες επίσης ελάχιστες περιπτώσεις παρατηρούνται ασθενείς με κύστη κόκκυγα να είναι σχεδόν χωρίς συμπτώματα σε φλεγμονή, σε οίδημα και σε πόνο. Ίσως το μόνο εύρημα μπορεί να είναι ένα «λακκάκι» ή ένα «άνοιγμα» στο δέρμα κοντά στη σχισμή των γλουτών.
Κλασσικές θεραπευτικές μέθοδοι
Παρά το γεγονός ότι η κύστη κόκκυγα δεν είναι απειλητική για τη ζωή, παραμένει πάραυτα, μια από τις πιο δύσκολες για πλήρη ίαση πάθηση καθώς η σύγχρονη κλασική ιατρική δυσκολεύεται να δώσει μια οριστική θεραπεία. Γιατί;
Διότι:
- Τα αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη σκευάσματα δεν την επηρεάζουν ιδιαίτερα. Παροχετεύοντας το υγρό της κύστης δεν σημαίνει και απαλλαγή από την μόλυνση εντός του έλκους.
- Το έλκος που έχει δημιουργηθεί δεν επουλώνεται εύκολα λόγω θέσεως και υφής. Τα συρίγγια που έχουν δημιουργηθεί στην περιοχή αποτελούν επίσης πολύ
δύσκολο έργο στην επούλωση. - Μια χειρουργική επέμβαση εκτομής αυτού του είδους έχει κινδύνους αποτυχίας ή
υποτροπής. - Οι ασθενείς που έχουν χειρουργηθεί εκτός του ότι παρουσιάζουν συμπτώματα μεταχειρουργικού πόνου, βραδείας επούλωσης και παρατεταμένου οιδήματος απαιτείται επίσης πολύ χρόνο ανάρρωσης με τον ασθενή kξαπλωμένο σε πρηνή (μπρούμυτα) θέση.
Η Θεραπεία με Laser. Τι είναι;
Η θεραπεία με laser είναι μια καθαρά ιατρική μέθοδος όπου γίνεται χρήση ιατρικής τεχνολογίας μη χειρουργικών laser τα οποία καλούνται επίσης Θεραπευτικά Laser και η τεχνική καλείται Θεραπευτική με Laser.
Η θεραπευτική με laser στερείται αντενδείξεων και παρενεργειών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θεραπείες σε όλες τις ηλικίες. Ο λόγος που η θεραπεία laser στερείται αντενδείξεων και παρενεργειών είναι διότι το laser είναι καθαρό φως και τίποτα άλλο. Δεν είναι ούτε υπεριώδη ούτε κάποιου άλλου είδους βλαβερή ακτινοβολία.
Πώς εκτελείτε μια θεραπεία στην κύστη κόκκυγα;
Τέλος στην επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία της επούλωσης της κύστης Κόκκυγα βάζει μια νέα χειρουργική μέθοδος. Είναι η ενδοσκοπική εξάχνωση στις Κύστης με LASER. Μέχρι τώρα η αφαίρεση της Κύστης ολοκληρωτικά είτε με Νυστέρι ή 1 με rf ή με laser ήταν η μόνη λύση. Έμενε όμως μετά την αφαίρεση της Κύστης μια ευμεγέθης ουλή που χρειάζονταν αρκετές μέρες έως και μήνες για να επουλωθεί, μετά από καθημερινούς
σχεδόν χειρουργικούς καθαρισμούς. Τέλος σε όλη αυτή την επίπονη διαδικασία έρχεται να βάλει η καινοτόμα ενδοσκοπική μέθοδος.
Μέσα από μια οπή στο Δέρμα που συνήθως υπάρχει σε κάθε Κύστη του Κόκκυγα μετά από μια φλεγμονή αυτής, (Συρίγγιο της Κύστης) εισέρχεται ένα πολύ λεπτό ενδοσκόπιο, περίπου 3 χιλιοστών. Με το ενδοσκόπιο αυτό μπορούμε να δούμε εσωτερικά το Συρίγγιο και κατ’ επέκταση την Κύστη. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να καθαρίσουμε εσωτερικά την Κύστη από το υλικό της που συνήθως είναι τρίχες ή καλύτερα θύσανοι τριχών.
Αφού η Κύστη καθαριστεί από οτιδήποτε υλικό και όλους τους φλεγμονώδεις ιστούς, από την ίδια μικροσκοπική οπή του δέρματος εισάγεται μια οπτική ίνα Laser η οποία εκπέμπει συγκεκριμένη ενέργεια, ένταση φωτός και συγκεκριμένο βάθος και έκταση. Η φωτοπηξια που ακολουθεί εντός της Κύστης έχει ως αποτέλεσμα την εξάχνωση της Καψάς εσωτερικά της Κύστης. Η ασύπτη όπως λέμε φλεγμονή που προάγεται με την φωτοπηξία με το LASER έχει ως αποτέλεσμα την τέλεια επούλωση της Κύστης σε περίπου μια εβδομάδα.
Ο χρόνος της επέμβασης είναι δεκαπέντε λεπτά με μισή ώρα περίπου. Γίνεται με τοπική Αναισθησία. Ο ασθενής μετά από περίπου μια ώρα μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του, στην εργασία του, μπορεί να κάθεται, δεν χρειάζεται αλλαγές σε γάζες και αλλά επιθέματα.
Ο πόνος είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Μετά από τα πρώτα 100 και πλέον περιστατικά που έχουν πραγματοποιηθεί από την χειρουργική μας ομάδα τα αποτελέσματα είναι άριστα. Με την συγκεκριμένη μέθοδο μπορούν να θεραπευθούν όλοι οι τύποι Κύστης Κόκκυγα, με πολλαπλά συρίγγια, ακόμη και υποτροπές από παλαιότερες εγχειρήσεις με την κλασική μέθοδο.
Προφυλάξεις μετά από μια θεραπεία laser
Η θεραπεία έχει ως αποτέλεσμα να ανακουφιστεί ο ασθενής άμεσα από τον πόνο αφού άμεσα ελαττώνεται και η φλεγμονή και το οίδημα. Μετά από την θεραπεία ο ασθενής μπορεί αν το επιθυμεί να επιστρέφει στις καθημερινές του δραστηριότητες. Δεν απαιτείται από τον ασθενή συνεχείς επώδυνες αλλαγές με κάποια επιθέματα, διότι το τραύμα στεγνώνει και επουλώνεται με ασφάλεια. Την κοκκιωποίηση του τραύματος τη
βλέπουμε μάλιστα να συμβαίνει άμεσα μετά την θεραπεία. Η τοποθέτησης μιας απλής μόνο γάζας αρκεί ώστε το έλκος να μπορεί να οξυγονώνεται.
Ο ασθενής αφού αφαιρέσει τη γάζα μπορεί άνετα να κάνει ένα ζεστό ντους χωρίς το φόβο του σαπουνιού ή του αφρόλουτρου που θα πέσει πάνω στην πληγή. Ο ασθενής μπορεί να λαμβάνει επίσης την οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή όπως αντιβιοτικά που ενδεχομένως του χορήγησε ο προσωπικός του γιατρός. Έχει μάλιστα αποδειχθεί ότι η δραστικότητα του φαρμακευτικού σκευάσματος είναι τώρα πολύ αποτελεσματική αφού απορροφάται πλήρως από τον οργανισμό του ασθενούς εν αντιθέσει με άλλες φορές.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για την επούλωση;
Ο συνολικός χρόνος της θεραπείας προκειμένου να επουλωθεί ο ιστός εξαρτάται από την έκταση της νόσου, τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, και την παρουσία της μόλυνσης.
Απαιτείται όμως σίγουρα ένα χρονικό διάστημα μερικών ημερών.
Ποια είναι η πρόγνωση υποτροπής;
Στη θεραπεία πλήρους επούλωσης και αποκατάστασης μιας κύστης κόκκυγα η πρόγνωση είναι εξαιρετική. Σπάνια υπάρχουν υποτροπές. Αυτό συμβαίνει διότι στην θεραπεία και επούλωση μιας κύστης κόκκυγα με Laser FiLac εξαλείφεται πλήρως το φλεγμονώδες στοιχείο το οποίο είναι υπεύθυνο για την σταδιακή διάβρωση της περιοχής.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η θεραπεία με Laser FiLac είναι σαφέστατα καλύτερη συγκρινόμενη με κάποιες φαρμακευτικές αγωγές, την κλασσική ή άλλες χειρουργικές επεμβάσεις όπου η επανεμφάνιση της κύστης κόκκυγα είναι ωστόσο γενικά γνωστό ότι υποτροπιάζει στο 40% – 50% των ασθενών.
Πρόληψη από τον ασθενή
Παρόλο που γνωρίζουμε ότι μια ολοκληρωμένη θεραπεία με laser δεν προσφέρει έδαφος για υποτροπές η καλή υγιεινή της ιεροκοκκυγικής περιοχής είναι σημαντική για να
βοηθήσει στην πρόληψη της ανάπτυξης μιας κύστης κόκκυγα και της επανεμφάνισής της. Δασύτριχα άτομα πρέπει να κρατούν την περιοχή καθαρή και στεγνή. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποιοι πολύ δασύτριχοι ασθενείς προχώρησαν σε μια αποτρίχωση της περιοχής φοβούμενοι μην τους ξανασυμβεί το ίδιο.
Παχύσαρκα άτομα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση, ανάπτυξη και υποτροπή της κύστη κόκκυγα διατηρώντας το βάρος του σώματός τους σε φυσιολογικά επίπεδα. Πρόληψη για τον ασθενή ίσως σημαίνει επίσης προσπάθεια αποφυγής παρατεταμένης καθιστικής εργασίας ή υπερβολική επαναλαμβανόμενη πίεση στην περιοχή του κόκκυγα και όπως αναφέρθηκε παραπάνω η βελτίωση των πρακτικών υγιεινής.
Πλεονεκτήματα της μη επεμβατικής θεραπείας laser
Παρόλο που μια θεραπεία με laser εξαρτάται από την έκταση της νόσου, τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, και την παρουσία της μολύνσεως, εν τούτοις η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας προσφέρει οριστική λύση στο πρόβλημα της κύστης κόκκυγα όπως και σε πολλά άλλα. Όπως προαναφέρθηκε πρόκειται για μια ανώδυνη μη επεμβατική θεραπεία που περιλαμβάνει μια συνεδρία 15’ της ώρας και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες την ίδια στιγμή.
