Γράφει ο Γεώργιος Σάμπαλης – Γενικός Χειρουργός
Η ομφαλοκήλη αποτελεί συνήθη τύπο κήλης στα νεογνά και βρέφη, αλλά και αργότερα στους ενήλικες κυρίως γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας μετά από τοκετό.
Όπως επίσης και η εμφάνιση σε άνδρες μετά από άρση βάρους, επίμονο βήχα ή φτέρνισμα, ή και βαριά χειρωνακτική εργασία.
Τι είναι Ομφαλοκήλη
Παρουσιάζεται σαν μια διαταραχή της «εικόνας» του ομφαλού. Ο ασθενής διαπιστώνει ότι «κάτι» έχει αλλάξει στον ομφαλό του, ο οποίος έχει χάσει αυτήν την συνήθη και χαρακτηριστική «λακουβίτσα», και έχει αντικατασταθεί απο ένα μικρό έπαρμα (φούσκωμα), το οποίο πολλές φορές σε ύπτια θέση (ξαπλωμένος), υποχωρεί.
Αυτό το μικρό έπαρμα, σιγά σιγά μεγαλώνει και με την πάροδο του χρόνου αλλάζει μέγεθος και προκαλεί συμπτώματα (πόνος. διαταραχές στην πέψη, εντερικές διαταραχές κλπ)
Η ομφαλοκήλη αποτελεί ατελή σύγκλειση του ομφαλικού δακτυλίου στα νεογνά και βρέφη, ενώ στους ενήλικες αποτελεί επίκτητη διάνοιξη αυτού, με αποτέλεσμα να προβάλλει ενδοκοιλιακό περιεχόμενο δια μέσω του ομφαλικού δακτυλίου προς τα έξω.
Τα όργανα που μπορεί να προβάλλουν είναι: επίπλουν, λεπτό έντερο, παχύ έντερο.
Οι δε επιπλοκές της πάθησης είναι :
- σταδιακή αύξηση του μεγέθους της κήλης,
- μη ανάταξη του περιεχομένου και περίσφιγξη.
Περίσφιγξη της Ομφαλοκήλης
Η περίσφιγξη της κήλης είναι σοβαρή επιπλοκή, παρουσιάζει πόνο, διόγκωση, οίδημα και πολλές φορές απόφραξη του σπλάχνου που περισφίγγεται με αποτέλεσμα την ελάττωση της αιμάτωσης του και ειλεό ή και νέκρωση του.
Η περίσφιγξη ομφαλοκήλης αποτελεί ένδειξη επείγουσας χειρουργικής επέμβασης, διότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος νέκρωσης του σπλάχνου.
Τις περισσότερες φορές η επέμβαση γίνεται με «ανοικτή» προσπέλαση, ο κίνδυνος φλεγμονής της περιοχής είναι σημαντικός, και η αποκατάσταση του κοιλιακού τοιχώματος με πλέγμα είναι προβληματική.
Γενικά η Ομφαλοκήλη αποτελεί σοβαρή μορφή κήλης, λόγω της θέσης και του μικρού στενού δακτυλίου, μπορεί να περισφίγγεται εύκολα και για τον λόγο αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται προληπτικά χειρουργικά.
Θεραπεία – Χειρουργική επέμβαση
Η θεραπεία της ομφαλοκήλης είναι χειρουργική, και επιτελείται εύκολα εφόσον είναι μικρή σε μέγεθος (άνοιγμα μικρότερο των 2-3 εκατοστών) με μία μικρή ημισεληνοειδή (χαμόγελο) τομή και ραφή του ανοίγματος.
Γενικά η «μικρή» ομφαλοκήλη, είναι απλή επέμβαση. Μπορεί να γίνει σε αδύνατα άτομα με συνδυασμό τοπικής αναισθησίας και «μέθης», με νοσηλεία μικρότερη από 12 ώρες (χωρίς διανυκτέρευση)! Ο ασθενής κινητοποιείται άμεσα και επιστρέφει στις δραστηριότητες του γρήγορα (3ήμερο συνήθως)
Μεγαλύτερη ομφαλοκήλη, απαιτεί την τοποθέτηση πλέγματος ούτως ώστε να γίνει με ασφάλεια και να μην υπάρξει υποτροπή. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία, τομή φυσικά στην κοιλιά και μετεγχειρητική κινητοποίηση με ζώνη. Ενώ η παραμονή στο νοσοκομείο είναι συνήθως 24-48 ώρες.
Η επέμβαση σε ομφαλοκήλη που απαιτεί την τοποθέτηση πλέγματος, μπορεί ΟΜΩΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΆ, δηλαδή χωρίς να γίνει τομή (ειδικά στον ομφαλό)!
Λαπαροσκοπική Αποκατάσταση Ομφαλοκήλης.
Σήμερα η πλαστική ομφαλοκήλης με πλέγμα μπορεί να γίνει Λαπαροσκοπικά, με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των τομών, τον ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο, την πολύ μικρότερη νοσηλεία και την μηδενοποίηση των μετεγχειρητικών φλεγμονών και λοιμώξεων του τραύματος.
Η αναισθησία είναι γενική διότι απαιτεί την χάλαση των κοιλιακών μυών, αλλά χωρίς μεγάλο βάθος ναρκώσεως.
Διενεργείται μικρή τομή σε πλάγιο μέρος της κοιλίας (5-10 χιλιοστά), όπου εισάγεται κάμερα (λαπαροσκόπιο) υψηλής ευκρίνειας και γίνεται επόπτευση όλης της ενδοκοιλιακής χώρας.
Λύονται όλες οι ενδοκοιλιακές συμφύσεις, απελευθερώνονται τα σπλάχνα που ευρίσκονται εντός της κήλης του ομφαλού και ελέγχονται και τα λοιπά ενδοκοιλιακά όργανα.
Τοποθετείται ειδικό ενδοπεριτοναϊκό πλέγμα (παλαιότερα PTFE), με ειδική αντισυμφυτική επίστρωση (εμποτισμένο με τιτάνιο), και καθηλώνεται με εδικά clips (τιτανίου ή απορροφήσιμα) με στόχο την καθήλωση και την σταθεροποίηση του.
Το πολύ σημαντικό σημείο που πρέπει να αναφερθεί είναι η δυνατότητα τοποθέτησης μεγαλύτερου πλέγματος λαπαροσκοπικά απ’ ότι στην «ανοικτή» επέμβαση, γεγονός που εξασφαλίζει ακόμη περισσότερο την υποτροπή.
Ένα σημαντικό σημείο είναι ότι η λαπαροσκοπική επέμβαση για ομφαλοκήλη, επιτρέπει την παράλληλη επέμβαση άλλων σημαντικών παθήσεων όπως πχ χολολιθίαση.
Δηλαδή ο χειρουργός μπορεί να επιτελέσει με ασφάλεια λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή (οπου ενδείκνυται), ή λαπαροσκοπική βουβωνοκήλη και μετά να ολοκληρώσει την επέμβαση με την τοποθέτηση πλέγματος της ομφαλοκήλης.
Για τον λόγο αυτό πάντα πριν τον προγραμματισμό της επέμβασης διενεργώ την ακόλουθη διαδικασία:
- Κλινική εξέταση για την διαπίστωση της ομφαλοκήλης, αλλά και την πιθανή ύπαρξη παραλλήλων «κηλών» του κοιλιακού τοιχώματος.
- Υπερηχογραφικη εκτίμηση της ομφαλοκήλης και μέτρηση του «ανοίγματος» του κηλικού ομφαλικού δακτυλίου.
- Γενικό υπερηχογραφικό έλεγχο των υπολοίπων ενδοκοιλιακών οργάνων. (Ηπαρ, χοληδόχος κύστη, μητρα και εξαρτήματα κλπ.)
Μετεγχειρητική πορεία λαπαροσκοπικής επέμβασης ομφαλοκήλης.
- Ο ασθενής συνέρχεται ταχύτατα, και την ίδια ημέρα κινητοποιείται και σιτίζεται ελαφρά. Δεν φέρει Levin ή παροχετεύσεις/
- Την επομένη ημέρα μεταβαίνει σπίτι του με οδηγίες σίτισης (ελεύθερης συνήθως), ήπια αντιβιοτική αγωγή και αναλγησία.
- Μπορεί να επανέλθει στην εργασία του εντός ολίγων ημερών.
- Συνιστάται να φορά μία ελαφρά μετεγχειρητική ζώνη κοιλίας για τον πρώτο μήνα.
Περισσότερα δείτε στο www.sambalis.gr