Γράφει ο Νίκος Θεσσαλονικεύς, Μαιευτήρας γυναικολόγος( http://www.nowdoctor.gr/thessalonikefs )
H εμμηνόπαυση σηματοδοτεί το τέλος της αναπαραγωγικής περιόδου, το οποίο επέρχεται ως αποτέλεσμα της φυσιολογικής διακοπής της λειτουργίας των ωοθηκών και της έκκρισης σημαντικών ορμονών, όπως είναι τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη.
Η διάρκεια μετάβασης προς την εμμηνόπαυση, ονομάζεται κλιμακτήριος και διαρκεί περίπου 2 έτη. Η εμμηνόπαυση που εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών και κάτω από φυσιολογικές συνθήκες αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο της γήρανσης.
Ωστόσο, κάποιες γυναίκες μπορεί να μεταβούν στην εμμηνόπαυση πιο γρήγορα εξαιτίας γενετικών, ανοσολογικών ή ιατρικών παραγόντων. Σε αυτή την περίπτωση η εμμηνόπαυση χαρακτηρίζεται πρόωρη. Το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών παρουσιάζουν εμμηνόπαυση σε ηλικία 51 ετών μετά από 12μηνη διακοπή της περιόδου.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης χωρίζονται σε βραχυχρόνια και μακροπρόθεσμα. Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση συνοδεύεται από πιο άμεσα συμπτώματα, όπως είναι τα εξής:
-
διαταραχή του κύκλου της περιόδου
-
εξάψεις
-
κυκλοθυμική διάθεση
-
αϋπνίες
-
κόπωση
-
κατάθλιψη
-
ταχυκαρδίες
-
πονοκέφαλος
-
πόνοι στις αρθρώσεις
-
έλλειψη σεξουαλικής διάθεσης
-
κολπική ξηρότητα
Μακροπρόθεσμα, μετά την εμμηνόπαυση, εξαιτίας της μείωσης των οιστρογόνων, αυξάνεται ο κίνδυνος για την εμφάνιση:
-
διαταραχών της μνήμης
-
ρυτίδων και τριχόπτωσης (εξαιτίας έλλειψης κολλαγόνου)
-
μυϊκής ατονίας
-
διαταραχών της όρασης (καταρράκτης, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας)
-
διαταραχών στη λειτουργία της ουροδόχου κύστης και του εντέρου
-
νόσου Alzheimer
-
καρδιοπάθειας
-
οστεοπόρωσης
Πως γίνεται η διάγνωση
Η λήψη του ιατρικού ιστορικού αποτελεί το πρώτο βήμα της διάγνωσης, η οποία επιβεβαιώνεται με εργαστηριακό έλεγχο των επιπέδων των φυλετικών ορμονών και συμπληρώνεται με test Παπανικολάου και υπερηχογράφημα της πυέλου.
Τι μπορείτε να κάνετε;
Μπορείτε να υιοθετήσετε μια πιο θετική στάση απέναντι στην εμμηνόπαυση και να περιορίσετε τα συμπτώματα ακολουθώντας έναν υγιή τρόπο ζωής, ο οποίος θα περιλαμβάνει άσκηση, περιορισμό αλκοόλ, διακοπή καπνίσματος, καλή διατροφή (πρόσληψη βιταμινών και ασβεστίου), φυσιολογικό ύπνο και ετήσιο προληπτικό ιατρικό έλεγχο.
Ενισχυτικά ή εναλλακτικά, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντικαταθλιπτικά χάπια και να σας προτείνει να χρησιμοποιήσετε κολπικές κρέμες για την ξηρότητα του κόλπου.
Ψυχολογικές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης
Η εμμηνόπαυση αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο στη ζωή κάθε γυναίκας, το οποίο συνοδεύεται από διάφορες αλλαγές σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Οι περισσότερες γυναίκες όμως αντιμετωπίζουν με φόβο, ίσως και θυμό, αυτό το στάδιο της ζωής τους και συχνά τρομοκρατούνται από τα πρώτα σημάδια έναρξης της κλιμακτηρίου, καθώς νιώθουν ότι η γυναικεία τους υπόσταση και η ταυτότητά τους απειλούνται σημαντικά. Η κατανόηση αυτής της αντίδρασης βασίζεται στα ασυνείδητα νοήματα, ίσως και στους μύθους, που αποδίδονται σε αυτή τη μεταβατική περίοδο. Η εμμηνόπαυση αφορά την επιτυχία με την οποία η γυναίκα περνά από τον ρόλο της νέας γυναίκας σε αυτόν της μεσήλικης. Πίσω λοιπόν από τον φόβο της εμμηνόπαυσης βρίσκεται ο φόβος μπροστά στην απώλεια κάποιων συγκεκριμένων ρόλων που συνόδευαν τη γυναίκα για ολόκληρη τη ζωή της και στην αμηχανία για τους επόμενους. Στο συλλογικό ασυνείδητο, όμως, η γυναίκα αποτελεί κυρίως δύο πράγματα: ερωτικό αντικείμενο ή μητέρα.
Τι μπορεί λοιπόν να είναι μια γυναίκα όταν δεν μπορεί πια να γίνει ούτε μητέρα αλλά ούτε και να παίξει τον ρόλο του ερωτικού αντικειμένου; Σαν ένα «κενό» να προκύπτει και η γυναίκα νιώθει ένα «τίποτα», μη μπορώντας να προσδιορίσει τον εαυτό της και τις πηγές από τις οποίες θα αντλήσει πλέον αυτοεκτίμηση.
Η άποψη αυτή όμως ουσιαστικά ταυτίζει τη γυναίκα με τη μήτρα! Η γυναίκα όμως μπορεί να είναι και πολλά άλλα, και μυαλό και καρδιά και ψυχή, ένα ολόκληρο άτομο. Μπορεί να παίξει σημαντικούς ρόλους σε ατομικό και κοινωνικό/ πολιτιστικό επίπεδο.
Πολλές γυναίκες που σε αυτή την ηλικία έχουν πλέον τον χρόνο, αλλά και την ενέργεια να ασχοληθούν με τον εαυτό τους και να τολμήσουν πράγματα που δεν θα έκαναν νεότερες, ανακαλύπτουν αυτές τις νέες πλευρές του εαυτού τους και απελευθερώνονται πραγματικά.
Η εμμηνόπαυση δεν κάνει τη γυναίκα να φαίνεται λιγότερο «γυναίκα», καθώς αποτελεί ένα φυσιολογικό μέρος του κύκλου της και όχι νόσο.
Κάθε γυναίκα όμως καλείται, σε αυτό το στάδιο, να προσδιορίσει επιτυχώς τον εαυτό της, προκειμένου να συνεχίσει να εξελίσσεται και να αναπτύσσεται με χαρά και ικανοποίηση στη ζωή της.
