Γράφει η Καλλιόπη Γαλανοπούλου – Καρδιολόγος
Με αφορμή την πρόσφατη εξαίρεση από τη συνταγογραφούμενη λίστα φαρμάκων των ιχθυελαίων και της υποχρεωτικής εξ ολοκλήρου πληρωμής τους από τον ασφαλισμένο που τα χρειάζεται, πρέπει να διευκρινιστεί η σημασία τους, η ορθή τους χρήση και η αναγκαιότητά τους.
Τα ιχθυέλαια, συγκεκριμένα τα Ω3 λιπαρά οξέα, από τα οποία δύο είναι οι βασικοί παράγοντες ( το EPA – εικοσαπεντανοϊκό οξύ και το DHA- δεκαεξανοϊκό οξύ), βρίσκονται στη φύση στα λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σκουμπρί, σαρδέλλα, ρέγκα) και επίσης σε μικρότερο βαθμό στα καρύδια, το λινέλαιο και την ελαιοκράμβη (το παράγωγο από τα κουκούτσια της ελιάς που χρησιμοποιείται σε ιχθυοκαλλιέργειες κλπ). Αυτές οι ουσίες συνδέονται και αλληλεπιδρούν με πολλούς ιστούς του σώματος, μέσω της μείωσης ενός μορίου (του παράγοντα ενεργοποίησης αιμοπεταλίων) έτσι μειώνοντας τη φλεγμονή, εμπλουτίζοντας τη λειτουργία των κυττάρων και επιφέροντας πολλές και διάφορες ευεργετικές δράσεις στον οργανισμό μας.
Συγκεκριμένα, στην καρδιά, βοηθούν στην αύξηση της HDL (της «καλής» χοληστερίνης), στην ταυτόχρονη μερική μείωση των τριγλυκεριδίων, στη σταθεροποίηση των αθηρωματικών πλακών στα αγγεία της καρδιάς, του εγκεφάλου και άλλων οργάνων έτσι μειώνοντας τα ισχαιμικά επεισόδια και στη σταθεροποίηση του καρδιακού ρυθμού. Αυτό σημαίνει ότι έτσι μειώνονται οι αιφνίδιοι θάνατοι, τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Ακόμα και αν κάποιος έχει περάσει έμφραγμα, τα ιχθυέλαια μειώνουν την πιθανότητα αρρυθμίας ή δεύτερου εμφράγματος, κι λετσι μειώνουν την πιθανότητα θανάτου. Μάλιστα, τα ιχθυέλαια συμπεριλαμβάνονται στις Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες για μετεμφραγματική θεραπεία.
Η κατανάλωση Ω3 λιπαρών οξέων έχει επίσης δείξεις όφελος για τη μνημη, την εγκεφαλική λειτουργία, τη βοήθεια μείωσης πόνων στους συνδέσμους και τις αρθρώσεις και την ομαλοποίηση τη λειτουργίας του εντέρου.
Τα α ιχθυέλαια είναι ασφαλή στη χρήση τους και δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες παρενέργειες, ακόμα και σε υπερβολική δόση. Κάποιος που είναι αλλεργικός σε φαγητά που τα περιέχουν μπορεί – με τη συμβουλή και παρακολούθηση του γιατρού του – να τα πάρει σε φαρμακευτική μορφή κάψουλας ή υγρού, όπου έχουν επεξεργαστεί και απομονωθεί από άλλες αλλεργιογόνες ουσίες.
Συνήθων, η σωστή διατροφή, με την κατανάλωση ψαριών δύο φορές την εβδομάδα και μικρής ποσότητας καρυδιών, σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα ζωϊκά λίπη και ψηλή σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια και ελαιόλαδο, αρκούν για την προστασία της υγείας μας. Εάν υπάρχουν άλλοι δυσμενείς παράγοντες, όπως η στεφανιαία νόσος, κάποιες αρρυθμίες, εγκεφαλικό επεισόδιο, χαμηλά επίπεδα HDL ή υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, τότε χρειάζεται η ενίσχυση με φαρμακευτικές μορφές ιχθυελαίων. Η συνήθης δόση είναι 1 εώς 3 γραμμάρια την ημέρα, ανάλογα με την περίπτωση.
Αν και τα ιχθυέλαια είναι πλέον εκτός λίστας, πράγμα απορίας άξιον μετά από τόσες μελέτες και αποδείξεις της σπουδαιότητάς τους, παραμένουν σημαντικές και αναγκαίες ουσίες για τη μείωση της νοσηρότητας και θνησιμότητας από αγγειακά αίτια. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον γιατρό σας, έτσι ώστε να βρεθεί ένα αξιόπιστο σκεύασμα με λογική τιμή που θα σας ταιριάξει και θα σας βοηθήσει να προλάβετε πιο σοβαρές επιπτώσεις.
