Γράφει ο Ευάγγελος Ζουμπανέας, Διαιτολόγος Διατροφολόγος μέλος της επιστημονικής ομάδας ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Τα τελευταία χρόνια, εκτός από την χοληστερίνη για την εκδήλωση στεφανιαίας νόσου ενοχοποιείται και η ομοκυστείνη. Η ομοκυστεϊνη είναι μια φυσική ουσία η οποία είναι παρούσα σε πολλά τρόφιμα και ακόμη συντίθεται από το σώμα μας αυτό καθεαυτό. Η ομοκυστείνη παράγεται από το ουσιώδες αμινοξύ μεθειονίνη αλλά υπό φυσιολογικές συνθήκες μετατρέπεται ταχέως σε άλλα αμινοξέα, και έτσι τα επίπεδα της στο αίμα διατηρούνται χαμηλά. Σε φυσιολογικές ποσότητες είναι σημαντική για την υγεία, αλλά σε υψηλές ποσότητες αυξάνεται δραματικά ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Σήμερα, υπάρχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία από πληθώρα επιδημιολογικών και κλινικών μελετών ότι τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστεϊνης στο αίμα αποτελούν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για καρδιοαγγειακές παθήσεις και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ακριβώς όσο και τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης.
Στην πραγματοποιηθείσα έρευνα με χορηγία του Χάρβαρντ U.S. Physician’s Health Study (1992) σε 14.916 φαινομενικά υγιείς άνδρες τους οποίους μελέτησαν για πέντε έτη και σε μια Βρετανική μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε το 1998 σε 21.250 άνδρες, τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστείνης συσχετίστηκαν με τριπλάσιο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, ανέξαρτητα από την επίδραση ή όχι άλλων παραγόντων κινδύνου όπως το κάπνισμα, η υψηλή χοληστερόλη ή η αρτηριακή υπέρταση και με περισσότερη πιθανότητα ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου συγκριτικά με αυτούς που είχαν χαμηλότερα επίπεδα.
Σε ορισμένους ανθρώπους, τα υψηλά επίπεδα οφείλονται σε γενετικές ανωμαλίες αλλά σε άλλους μια κακή διατροφή αποτελεί την κύρια αιτία. Μεταξύ των άλλων, ο μεταβολισμός της ομοκυστείνης εξαρτάται από τρεις βιταμίνες Β: φυλλικό οξύ, Β6 (πυριδοξίνη) και Β12 (κοβαλαμίνη). Ανεπάρκεια στις συγκεκριμένες βιταμίνες οδηγεί σε αύξηση της ομοκυστείνης στο αίμα.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η δίαιτα μπορεί να βοηθήσει να μειώσετε τα επίπεδα της ομοκυστείνης σας. Η πραγματοποιηθείσα Hordaland Homocysteine Study (1995) σε 16176 υγιείς εθελοντές άντρες και γυναίκες έδειξε ότι τα επίπεδα της ομοκυστείνης αυξάνονται με την κατανάλωση καφέ και μπορούν να μειωθούν αρκετά αποτελεσματικά με μια μέτρια αύξηση της πρόσληψης φολικού οξέος και βιταμινών, αποτέλεσματα τα οποία συμφωνούν και άλλες μελέτες. Πλούσιες πηγές φυλλικού οξέος είναι το συκώτι, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και μια διατροφή η οποία είναι πλούσια στις άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β και στην βιταμίνη C, είναι επίσης συνήθως πλούσια σε φυλλικό.
Μια διατροφή λοιπόν πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, εμπλουτισμένα δημητριακά και ολόκληρους κόκκους δημητριακών και όσπρια, συμβάλει στην διατηρήση των επιπέδων της ομοκυστείνης στα φυσιολογικά επίπεδα αλλά και στην καλύτερη υγεία γενικότερα.
